ಭಾರತಪ್ಪೆನ ಸಿರಿ ಮಟ್ಟೆಲ ಪುರು ತುಳುವಪ್ಪೆನ ಪಿರಿ ಪೆರ್ಮೆಡ್ ಪೊನ್ನಾಲ್ಮೆದ ಪರತಿರಿ ಪರಪೋಕು ಅಳಿದಾಂತೆ ಮೆರೆಪುನವು. ಬಿರ್ಮೆರೆ ಉಟಾರ್ನೆದ, ಗೆಲ್ಮೆದ ಉದಿಪುದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗದ್ದಿಗೆ ಒಂಜಿ ಪುಡೆಮಿ ಮೇಲ್‌ಡಿತ್ತ್ಂಡವು ತುಳುನಾಡೆನ್ಪಿ ಪುರಪುದ ಪಚ್ಚೆ ತುತ್ತಿ ಮೂಡಾಯಿ ಗಟ್ಟದ ಬರಿಡ್ದ್ ದುಡಿ ಕೊರ್ಪಿ ಪಡ್ಡಾಯಿ ಕಡಲ ಕರೆತ ಪುಣ್ಯ ಮಣ್ಣ್ ಪನ್ಪಿನೆಕ್ ಒವ್ವೆ ಪೊಸ ಗುರ್ತಾರ್ತ ಬೋಡುಂದಿಜ್ಜಿ. ದೈವೊ-ದೇಬೆರ್, ನಾಗೆ-ಬಿರ್ಮೆರ್, ಸಿರಿ-ಕುಮಾರೆರ್, ಬೀರಪುರ್ಸೆರ್ ಕಾತೊಂದು ಬರ್ಪಿ ಪೆರ್ಮೆದ ಬೂಡು. ಆಲೈಪು, ಆಚರಿಪು, ಆರಾದಿಪು, ಆನೊಯ್ಪುದ ನಿಲೆ, ಅಪ್ಪೆ ಕಟ್ಟ್, ತಮ್ಮಲೆನೊಟ್ಟು ಬದ್ಕ್ ಕಟ್ಟುನ ಪೊಲಿ ಪೊಲ್ಸುದ, ಪಲಿ ತಂಗಡಿಗ್ ದಲ್ಯೊ ಹಾಸ್‌ದ್ ಆದರಿಪುನ, ಕಲೆ-ಕಾರ್ನಿಕೊ ದಿಂಜಿದ್ ಉರ್ಕರುನ ಪೇರ ಪರಿಪುದ, ಸುದೆ-ಕಡಲ್, ಕಂಡೊ-ಕಾಂತರೊ, ಮಲೆ-ಬೈಲ್‌ಲ್ ಪೆರ್ಚಿದುಂತಿ ನಾಗನಡೆ, ಸರ್ಪಜಿಡೆ, ಪಂಚ ವರ್ನೊದ, ಪುಂಚೊದ ಸತ್ವೊ ದಿಂಜಿ ಮಣ್ಣ, ಬೀಜು ಗಾಲಿಗ್ ತರೆ ತೂಂಕುನ ಕಮ್ಮೆನ ದಿಂಜಿ ಬಾರರಿತ ಕುರಲ್‌ದ ಪೊರ್ಲ ನಾಡ್ ಸಿರಿಬಾರಿ ಲೋಕೆನ್ಪಿ ಪುಗರ್ತೆದ ತುಳುನಾಡ್.
ತುಳುವ ಪರತಿರಿ ಪರಪೋಕುದಂಚಿ ಕಣ್ಣ್ ಪಾಡ್ನಗ ಅವುಲು ಆರಾಧನೆ-ಆಚರಣೆ, ನಂಬಿಕೆ-ನಂಬೊಲಿಗೆ, ಕಲೆ-ಕಾರ್ಣಿಕೊ, ಆಚಾರ-ಇಚಾರ, ಅಂಕೊ-ಆಯನೊ, ಪರ್ಬೊ-ಪಂತೊ, ನೇಮೊ-ನಡಾವರಿ, ದಾನೊ-ದರ್ಮೊ, ಸತ್ಯೊ-ನ್ಯಾಯೊಲು ಸಾಲ್ ಸಾಲಾದ್ ಮೇಲ್ ಮೇಲಾದ್ ನೆಗತ್ತ್ ತೋಜಿವೊ. ತುಳುವ ನಾಡೊರ್ಮೆ ಪೊನ್ನಿದ ಕೆಡ್ಡಸೊದ ಪಲೊ ಗಾಳಿಗ್ ಚೆಗ್‌ರ್‌ದುಂತಿ ದೈಮರ ಬೂರುಲೆಡ್ ಮುಗುರಾದ್ ಪೂವರಲೊಂದು ಪಕ್ಕಿ ಪಾಂತೆಲೆ ಪಸರ್ಪುಡುದಿಪಿ ನಟ್ಟಿದ ಕಜ್ಪುಕಾಯಿ, ಪರ್ಂದ್‌ಲೆಡ್ ಪಗ್ಗುದ ಬಿಸು ಕಣಿ ಸಿಂಗರಿಪಿ ತುಳುವೆರ್ ಕೈ ಬಿತ್ತ್ ಪಾಡ್ದ್ ಪುಲ್ಲೆ ಕೊಡಿಪುದ ಕಾಪುಗು ಕಾತೊಂದು, ಬೇಸದ ಪತ್ತನಾಜೆಡ್ ಅಂಕೊ-ಆಯನೊ, ನೇಮೊ-ನಡಾರಿ, ಆಟೊ-ಕೂಟೊಲೆನ್ ಕೈದ್ ಮಲ್ತ್ ಬೆನ್ನಿಗ್ ತೊಟ್ಟುವೆರ್. ಬೇಸ ಕಾರ್ತ್ಯೊಲುಡು ಕಂಡೊ ದತ್ತ್‌ದ್ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನ್ಪಿ ತುಳುವೆರೆಗ್ ಆಟಿ ಒಂತೆ ಪುರ್ಸೊತುದ ತಿಂಗೊಲು.
ಅಂದ್ ಆಟಿ ತುಳುವೆರೆ ಲೆಕ್ಕೊಡು ನಾಲನೇ ತಿಂಗೊಲು. ಉಂದು ಜಡಿಬೊಲ್ಲೊ, ಸುಡುದೊಂಬುದ ಒಂಬುಗೆಡ್ ಮಲೆ ಸೊರ್ಕವುನ ಅತಂಡ ಬುಲೆ ಕರೆಂಚವುನ ಅಗ್ಗಿಪರೀಕ್ಷೆದ ತಿಂಗೊಲು. ಅಂಚಾದ್ ಆಟಿನ್ ಬಙೊಡೇ ಕರಿಪುನವು ತುಳುವೆರೆಗ್ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಕರ್ಕ ಸಂಕ್ರಾಂದಿ ಅತಂಡ ಆಟಿ ಸಂಕ್ರಾಂದಿ ಗ್ರೇಗೋರಿಯನ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಲೆಕ್ಕೊಡು ಜುಲೈ ಪದಿನಾಜಿ, ಪದಿನೇಲೆಗ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಸಂಕ್ರಾಂದಿ ಕರಿನ್ನೇ ಸಿಂಗೊಡೆದಾನಿಡ್ದ್ ಆಟಿ ತೊಟ್ಟುಂಡು. ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿದ ನೆಲಮೂಲದ ಆಚರಿಪುದ ತುಳುವಗ್ ಆಟಿಡ್ ದಿನೊ ಕರಿಪುನವೇ ಮಲ್ಲ ಬಙ. ದೊರಿಂಡ ಉಂತಂದಿ ಬೀರಿ ಬರ್ಸ, ಕಾಯಿಂಡ ಭೂಮಿ ಕಾಯುನ ಖಾರ ದೊಂಬು. ಒಟ್ಟುಗು ಬೆನ್ನಿ ಬೇಸಾಯದ ಬೇಲೆಲ ಇಜ್ಜಿ. ಸೀಕ್ ಸಂಕಟೊಲೆಗ್‌ಲಾ ಕಮ್ಮಿ ಇಜ್ಜಿ. ಅಂಚಾದ್ ಆಟಿ ಅನಿಷ್ಟ ತಿಂಗೊಲು ಪನ್ಪಿ ನಂಬೊಲಿಗೆಲಾ ಉಂಡು.
‘ಮಾಯಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಮರಿಯಾಲೊ, ಆಟಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆಗ್ಗಲೋ’ ಪನ್ಪಿ ಗಾದೆ ಪನೊಂದು ಮಾಯಿ ಕರಿನ್ನೇ ಕನಕ್ಕ್, ಮಡಲ್ ಜೋಕೆ ಮಲ್ತ್ ದೀಪಿ ಜನಮಂದೆ ಸುಗ್ಗಿದ ಬುಲೆ ಬುಲೆಪ್ಪುನೊರುಟು ಮರ್ಯಾಲೊನು ಎದ್ಕೊನುವೆರ್. ಆಟಿ ಕರಿದಾನಗ ಪಾಯೊ ಪೋಯಿ ಕಂಡೊದ ಕೆಯಿ ಕೊಯಿದ್ ಪೊಲಿ ಪೊಲ್ಸು ಬಾರ್‌ದ್, ಕಜ್ಜೊ ಕಾರ್ಯೊ ಮಲ್ತೊಂದು, ಪರ್ಬೊ ಪುದ್ವಾರ್ ಮಲ್ತೊಂದು ಅರೆಗ್ಗಲೊದ ಅಟ್ಟಣೆಗ್ ತೊಟ್ಟುವೆರ್. ಆಂಡ ಆಟಿ ಕರಿಪುನ ತುಳುವೆರೆ ಪೊರ್ಲು ಓಲು ಪೋಂಡಲಾ ಪಿಂದ್ ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕಂದ್.
ಆಟಿಡ್ ಇಲ್ಲದ ಪೊಂಜೋವುಲೆಗ್ ಒಂತೆ ಕೈ ಬಾಯಿ ನುಸುಲಾಪಿ ಪೊರ್ತು. ಅಡ್ಪಿಲ್ಲ್, ಕಂಡೊ ಬೈಲ್ ಪಂದ್ ಪುಲ್ಯನೇಡ್ದ್ ನಡೀರ್ಲ್ ಮುಟ್ಟ ಆಂಜೋವು ಬಾಲೆಲೆಗ್ ಅಡ್‌ದ್ ಪಾಡುನ, ಅಕ್ಲೆನೊಟ್ಟು ಬಲಿಪು ಬೇಲೆ ಕಮ್ಮಿಯಾಪುನ ಪೊರ್ತು. ಮುಡಿ ಅರಿ ಬೆಯಿಪಾದ್ ಪಾಡುನ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ತ್ ಕಾಡ್ ಬೈಲ್‌ಡ್ ಜತ್ತ್ ಬಡ್ತ್‌ದ್ ತೇವು, ತೊಜಂಕ್, ಕಣಿಲೆ, ಕೇನೆ, ನರೆ, ಲಾಂಬು ಒಕ್ಕೊಂದು ಬತ್ತ್ ನರ್ತೆ, ಗುಲ್ಲೊ ಪೆಜೊಂದು, ನೀರ್ ಕುಕ್ಕು, ಪೆಲಕಾಯಿದ ಕೂಂಜಿ, ಪೆಲತರಿ, ಕೆರೆಂಗ್, ನುರ್ಗೆ ಸೊಪ್ಪು, ಈಯೆರ್‌ದ ಕಾಯಿ, ಲಾಂಬು, ಉಪ್ಪಡ್‌ಪಚ್ಚಿಲ್, ಪುಂಡಿ ಕೇನೆ, ಮರಚೇವು ಪಂದ್ ಕನತ್‌ದ್ ಕಜಿಪು, ಅಡ್ಯೆ ಮಲ್ಪುನು, ಉದುರಿ ಬೂರುದ ಕಂಡೆ, ಅರ್ತಿದ ಕೆತ್ತೆ, ಬೇಂಗದ ಕೆತ್ತೆ, ಇರ್ಪೆದ ಕೆತ್ತೆ, ತಾರಾಯಿದ, ಕೊತ್ತಂಬರಿ, ಮೆತ್ತೆ, ದಾಸಿಮಿದ ಗಂಜಿ ಪಂದ್ ಅಡ್‌ದ್ ಬಲಸುನ ಗೌಜಿದ ಒಟ್ಟುಡು, ಅಭ್ಯಾಸಲ ಆದ್ ಪೋಪುಂಡು. ಬೆನ್ನಗ ಬಟ್ಟಲ್ ನಿಲಿಕೆ ತಿಂದ್ ಕಲ್ಲ್ ಕರತೊನುನ ಜನೊಕುಲು ಆಟಿದ ಬೇಲೆ ದಾಂತಿ ಪೊರ್ತು ಅರಿ ದಾನ್ಯೊಲೆನ್ ಆತ್ ಸುಲಬೊಡು ಕರಪ್ಪೆರೆ ಆವಂದೆ ಒದ್ದಾಡುವೆರ್. ಆ ಪೊರ್ತು ಕಾಡ ಚೇವು, ತಜಂಕ್ ಸಪ್ಪು, ದೈ ಕನತ್ ಒಂತೆ ಅರಿ ದಾನ್ಯೊ ಬಿರಾದ್ ಪತ್ರೊಡೆ/ಪತ್ರಡ್ಯೆ, ಉಪ್ಕರಿ, ತೌತೆ ಪೆಲತ್ತರಿ ಪಾಡ್ದ್ ತೇಟ್ಲ ಗಸಿ, ಪುಂಡಿ ಕೇನೆದ ಪುಂಡಿ, ಕಣಿಲೆದ ಕಜಿಪು, ನರೆತ್ತ ಕಂಡೆ ಬೆಯಿಪಾದ್ ಚಾತ ಬಾಯಿಗ್ ತೆನಸ್ ಪಂದ್ ಮಲ್ತ್ ಜೀರ್ನೊ ಎವಸ್ತೆನ್ ಸರಿ ತೂಂಕುವೆರ್.
ಇಲ್ಲ್ ಬೆಳಗುನ ಮಾಲಚ್ಚಿಮಿ ಪಂದ್ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ತ್ ಕೊರಿ ಮಗಲ್ ಮಾಮಿಲ್ಲದ ಬೇಲೆಡ್ದಾದ್ ಆಗೇಆಗೇ ಇಲ್ಲಗ್ ಬರ್ಯರೆ ಆವಂದೆ ಅತಂಡ ಬತ್ತ್ಂಡಲ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಡ್ ಸರಿಕಟ್ಟ್ ನಾಲ್ ದಿನೊ ಕುಲ್ಲೆರೆ ಆವಂದೆ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲದ ಕನ ಕಟ್ಟೊಂದುಪ್ಪುನಯಿಕ್ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋದು ತಿಂಗೊಳಿಡೀ ಕುಲ್ಲುನ ಒಟ್ಟುಡು ಮಗಲೆ ಇಲ್ಲಗ್ ಅಪ್ಪೆಲ್ಲದಕ್ಲ್, ಮರ್ಮಲೆ ಇಲ್ಲಗ್ ಮಾಮಿಲ್ಲದಕ್ಲ್ ಪೋದು ಬರ್ಪಿ ಗಡುಲಾ ಈ ಆಟಿಯೇ. ಪೊಸ ಮರ್ಮಲೆನ್ ಬಾರಿ ಗೌಜಿಡ್ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲದಕ್ಲೆನ ಒಟ್ಟುಡು ಕಡಪುಡ್ದ್ ಕೊರ್ಪಿ ಕೆರಮ್ಮೊನೇ ಆಟಿಕುಲ್ಲೆರೆ ಪೋಪಿ ಕೆರಮ್ಮೊ. ಆಟಿ ಮುಗಿಯೊಂದು ಬನ್ನಗ ಮಾಮಿಲ್ಲದಕ್ಲ್ ಪೋದು ಆಲೆನ್ ಆತೆ ಮಾನಾದಿಗೆಡ್ ಲೆತೊಂದು ಬರ್ಪುನ ಕೆರಮ್ಮೊ ರಡ್ಡ್ ಇಲ್ಲದ ಸಮ್ಮಂದೊನು ಒರಿಪುನ ಪಾಂಪು. ಇಂದೆತ ಪಿರವು ಬೇತೆ ಒಂಜಿ ಕಾರನೊಲಾ ಇಪ್ಪುನವು ಪೆರಿಯೆರೆ ಕಟ್ಟ್ ಆದ್ ಇನಿಕ್ಕ್‌ಲಾ ಆಟಿ ಕುಲ್ಲುನಯಿಕ್ಕ್ ಮಗಲ್ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋಯೆರೆ ತಾದಿ ಆದುಂಡು. ಆಂಡ್ ಆಟಿಡ್ ಕಂಡನಿ ಬುಡೆದಿ ಸೇರ್ಯೆರ್ಂಡ, ಅಯಿಟ್ ಆಲ್ ಬಂಜಿನಾಲ್ ಆಯಲ್ಂಡ ಪುಟ್ಟುನ ಬಾಲೆಗ್ ಕುಲೆತ್ತ ನಿರೆಲ್ ಬೂರುಂಡು ಪಂದ್ ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆಗ್ ಇಂಬು ಕೊರ್ಪಿಲೆಕೊ ಆಟಿಡ್ ಬಂಜೊತ್ತ್ಂಡ ಸುಗ್ಗಿ-ಪಗ್ಗುಡು ಪೆದ್ಪಲ್. ಅಪಗ ಬೆನ್ನಿ ತೊಟ್ಟುನ ಒಟ್ಟುಗು ಬರ್ಸ ಪುಟ್ಟುನ ಪೊರ್ತು. ಪುಟ್ಟಿ ಬಾಲೆಗ್ ಆ ವಾತಾವರಣಡ್ದ್ ಸಮಸ್ಯೆ ಆಪುಂಡು ಪನ್ಪಿ ಜಾಗೃತೆಲಾ ಮೂಲು ನೆಗಪುಂಡು.
ಅಟ್ಟೊಡಿತ್ತಿ ಅರಿತ ಮುಡಿ ಕಾಲಿ ಆದಿಪ್ಪುನೆಡ್ ಅಟ್ಟೊ ಅಡಿಪುನ ತಿಂಗೊಲುಲಾ ಆಟಿಯೇ. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಬಾಕಿ ತಿಂಗೊಲುಡು ದಿಂಜಿದುಪ್ಪುನ ಅಟ್ಟ, ಕದಿಕೆಲ್ ಕಾಲಿ ಆದಿಪ್ಪುನೆಡ್, ಅಟ್ಟಡಿತ್ತಿ ಬಿತ್ತ್‌ದ್ ಮುಡಿಲಾ ಬಿತ್ತ್‌ದ್ ಆದಿಪ್ಪುನೆಡ್ದಾದ್ ಮಾಯಿಪು ಪಾಡ್ದ್ ಕಜವು ದೆಪ್ಪೆರೆ ಸುಲಭ ಆಪುಂಡು. ಮಲ್ಲಮಲ್ಲ ಮಣೆ ಮಂಚಾವು, ತುಪ್ಪೆ, ಕದಿಕೆ ಇತ್ತಿ ಇಲ್ಲ್‌ಡ್, ಮುಳಿ ಸೋಗೆದ ಮಾಡ್‌ದ ಅಟ್ಟೊಡು ಎಲಿಕುಲು ಬಿರ್ಕ್‌ನ ಕಜವು, ಪುಗೆಡ್ದಾರ ಪತ್ತ್‌ದಿನ ಕರಿ, ಅರಿ ಬಾರ ಮುಡಿತ ಕಜವು ಪಂದ್ ಇಡೀ ಒರ್ಸೊದ ಕಜವು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಆಟಿಡ್ ಅಟ್ಟೊ ಅಡಿತ್ತ್, ಒತ್ತರೆ ಮಲ್ತ್ ಕರಿ-ಕಜವುದೊಟ್ಟು ಆಟಿ ಪಿದಯಿ ಪಾಡ್ದ್, ಪೊಸ ಬುಲೆ ಅಟ್ಟೊ ದಿಂಜವುನ ಅಟ್ಟಣೆಗ್ ಪಿದಾಡುನ ಒಟ್ಟುಡು ಒಂತೆ ಕಾರ್ ನೀರ್ದ್ ಕುಲ್ಲ್‌ದ್ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುನ ಉಲ್ಲಾಸೊ. ಅಟ್ಟೊದ ಬೆಪ್ಪುಡು ಕುಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೆಮನೆ ತಿರ್ತ್ ಕನತ್ ಪೆಜಿದ್ ಕನತಿ ಚೆನ್ನೆದ ಕಾಯಿಯೋ, ಗುರ್ಗುಞಿಯೋ, ಪುಲಿಂಕೊಟೆನೋ ಪಾಡ್ದ್ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬು ಗೊಬ್ಬುವೆರ್. ಅಂಚನೇ ಕಂಡನಿ ಬೊಡೆದಿ, ಅಮರ್ ಬಾಲೆಲ್ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿ ಕಟ್ಟ್ ಉಂಡು. ಸಿರಿವಂತೆರ್ ಬಡಪತ್ತ್‌ದಕ್ಲ್ ಪನ್ಪಿ ಏದೊ-ಬೇದೊ ದಾಂತೆ ಈ ಚೆನ್ನೆಗೊಬ್ಬು ಗೊಬ್ಬೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ ಪನ್ಪಿನೆಕ್ ಸಾಕ್ಷಿಲಾದ್ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಪಾರ್ದನೊಲು ನಮ್ಮ ಕೆಬಿಕ್ ಬೂರುನ ಒಟ್ಟುಡು ಆ ಚಿತ್ರಣ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆದ್‌ರ್ ಬರ್ಪೊ. ಅರಸು ಪೆರುಮಲ ಬಳ್ಳಾಲೆರ್ ಬುಡೆದಿ ಕಿನ್ಯಗೆ/ಕಿನ್ನಿಮಾನಿಗೊನ ಒಟ್ಟುಡು ಬಂಗಾರ್‌ದ ಮಣೆಟ್ ಮುತ್ತುದ ಪರೆಲ್ ಪಾಡ್ದ್ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುನಗ ಆಯಿ ಸಡಿಪು ಕಡೆಕ್ ಆಲೆ ಜೂವೊ ಕಡಿಪ್ಪುನ ಒಟ್ಟುಡು ಅರಸೊತ್ತಿಗೆನೇ ಅಳಿಯಂತ್ರ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಅತ್ತಂದೆ ಚೆನ್ನೆಮಣೆಕ್ಕ್ ಅರಸು ಬೂಡುಗು ಇತ್ತಿ ಮರ್ಯಾದಿ ಇತ್ತ್ಂಡ್ಪ ಪನ್ಪಿನವು ಅರಸುಲೆನ “ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ದೊಂಕಿ ಪೊಣ್ಣು ಈ ನನ ಬೂಡು ಒರಿಪ್ಪನಾ?” ಪನ್ಪಿ ಪಾತೆರೊಡು ನೆಗಪ್ಪುಂಡು. ನನೊಂಜಿ ಕತೆಟ್ ಸಿರಿನ ಮಗಲೆಗ್ ಬಿರ್ಮೆರೆ ಪರಕೆಡ್ ಪುಟ್ಟಿ ಅಮರ್ ಬಾಲೆಲ್ ಅಬ್ಬಗ ದಾರಗ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುದು ಬಿರ್ಮೆರೆ ಚದಿಟ್ ಗುವೆಲ್‌ಡ್ ಪುಣ ಆದ್ ನೀಂದಿನ ಕತೆಕ್ಕ್‌ಲ್ ತುಳುವ ನಂಬೊಲಿಗೆಲೆಗಿಂಬು ಕೊರ್ಪುಂಡು.
ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಸೋಜಿಗದ ಇಚಾರೊಲೆನ ಸಂಚಿ ಬುಡ್ಪದ್ ತೂನಗ ನೆಗತ್ ತೋಜುನ ಆಚರಣೆ ಆಟಿ ಅಮಾಸೆದ ಆಚರಣೆ. ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆ ಪನ್ಪಿನವು ಆಟಿಡ್ ಬಾಕಿ ದಿನೊಡ್ದುಲಾ ಆತೇ ಅತ್ತ್ ಒರ್ಸೊದ ಬಾಕಿ ಅಮಾಸೆಲೆಡ್ದ್ ಬಾರೀ ಇಸೇಸೋ. ಆನಿ ಕಾಂಡೆ ತೋಡು ಅತಂಡ ಸುದೆಟ್ ಮೀದ್ ಬಾರೆದ ಕೊಡಿ ಇರೆಟ್ ನವದಾನ್ಯೊ, ಪಂಚ ಪುರ್ಪೊಲಾಯಿನ ತೇರ್ ಪುರ್ಪ, ನಂಜಿ ಬಟ್ಟಲ್, ಸಂಕೊರ್ಪ, ಕಮಲ ಪೂ, ಬೇಲಿ ದಾಸನ್, ತರೆಯಿನ ಪಣವು, ಬಚ್ಚಿರೆ ಬಜ್ಜೆಯಿ ದೀದ್, ಇರೆ ಕೊಡಿಟ್ ನಿನೆ ಪೊತ್ತದ್ ದೀದ್ ನೀರ್‌ಡ್ ದಾನ ಬುಡ್ಪೆರ್. ಅವೆನ್ನ್ ಬರ್ಸಡ್ ಪುರಿಲಾ ತಿಕ್ಕಂದೆ ಕಂಡೊದ ನೇಜಿಡ್ ಪುಡಪಿ ಪುಲ್ಲೆ ಕುರಲ್ ತಿನೆರೆ ಪಿದಡಿ ಪಕ್ಕಿ ಪರಣೆಲ್ ತಿಂದ್ ಬಂಜಿ ದಿಂಜದ್ ಅಂಚಿಗೇ ಪೋವಡ್ ಪಂದ್ ಆದುಪ್ಪು.
ಆಟಿ ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಪಾಲೆದ ಮರಕ್ಕ್ ಇಸೇಸೊ ಮಾನಾದಿಗೆ. ಆನಿ ಪಾಲೆದ ಮರಟ್ಟ್ ಬೂಮಿದೇವಿ ತನ್ನುಡಲ್‌ಡ್ ಇತ್ತಿ ಸರ್ವ ಮರ್ದ್‌ದ ಸತ್ವೊನುಲಾ ಅಯಿನ್ನ ಪೇರ ಪರಿಪುಡು ದಿಂಜದುಪ್ಪುವಲ್. ಅಂಚಾದ್ ಆನಿ ಪಾಲೆದ ಮರಟ್ಟ್ ಮರ್ದಾಯಿ ಮರ್ದ್ ಬತ್ತ್ ಸೇರುಂಡು. ಅಯಿನ್ನ ಪೇರ್, ಕೆತ್ತೆದ ಕಸಾಯೊ ಪರ್ಂಡ ಇಡೀ ಒರ್ಸೊ ಬೇತೆ ಮರ್ದ್ ಪಂದ್ ಪಂಡಿತೆರೆ, ಬೈದ್ಯೆರೆ ಇಲ್ಲ ಬಾಕಿಲ್‌ಡ್ ಪೋದು ಉಂತೊಡು ಪಂದಿಜ್ಜಿ ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆ ತುಳುವ ಪೆರಿಯಕ್ಲೆನವು. ಅಂಚಾದ್ ಆಟಿದ ದುಂಬುನಾನಿ ಇಲ್ಲದ ಯಜಮಾನಿ ಪಾಲೆದ ಮರತ್ತಡಿಟ್ ಬೊಲ್ಲುಕಲ್ಲ್ ದೀದ್, “ಎಲ್ಲೆ ಯಾನ್ ಮರ್ದ್ ಕೊನೊಯೆರೆ ಬರ್ಪೆ. ನಿನ್ನೊಲಯಿ ಲೋಕೊದ ಸರ್ವ ಮರ್ದ್‌ದ ಸತ್ವೊನು ದಿಂಜದ್ ದೀಲ..” ಪಂದ್ ಬರ್ಪೆರ್. ಮನದಾನಿ ಪುಲ್ಯ ಕಾಂಡೆ ಇಲ್ಲದಕುಲು ಲಕ್ಕೆರೆ ದುಂಬು, ಪೊರ್ತು ಉದಿಪೆರೆ ದುಂಬೆ ಬತ್ತಲೆ ಪೋದು ಆ ಕಲ್ಲ್‌ಡ್ ಗುದ್ದ್‌ದ್ ಕೆತ್ತೆ ಲಕ್ಕವೊಂದು ಬರ್ಪೆರ್. ಮರಕ್ಕ್ ಕರ್ಬ ತಾಗಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡು. ಕೆಲವು ಕೋಡಿಡ್ ಕೂಲಿಡ್ ತುಚ್ಚಿದ್ ಪೇರ್ ಕೆತ್ತೆ ಕನಪುನವುಲ ಉಂಡು. ಮರ್ದ್ ಕನಯೆರೆ ಪೋನಗ ಮೈಟ್ ಕುಂಟು ಇತ್ತ್ಂಡ ಮರ್ದ್ ಆಜುಂಡು ಅತ್ತಂದೆ ಮರಟ್ ಉಪ್ಪುನ ಕುಲೆ, ಪಿಶಾಚಿಲ್ ತೊಂದರೆ ಕೊರ್ಪ ಪನ್ಪಿನವು ನಂಬಿಕೆಲಾ ಅಂದ್, ಪೊಡಿಗೆಲಾ ಅಂದ್. ಒಟ್ಟುಡು ಬತ್ತಲೆ ಪೋಪುನು ಪಂಡ ನರಮಾನಿ ಸಂಚಾರಗ್ ದುಂಬು ಪೋವೊಡು ಇಜ್ಜಂಡ ಏರ್ಲಾ ಮದೆಯಾವಂದಿ ಮಾನೊನು ತೂದು ತೆಲಿಪೆರ್ ಪಂದ್ ತೆರಿನ ಪೆರಿಯಕ್ಲ್ ಬೊಲ್ಪು ಮೂಡೆರೆ ದುಂಬೆ ಪೊವೊಡೆನ್ಪಿನೆಕ್ ಕೊರ್ಪಿ ಸೂಚನೆ ಆದಿಪ್ಪು. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಪೇರ್ ಕೊರ್ಪಿನ ಮರಕ್ಕ್‌ಲ್ ಪಕ್ಕಿದ ಸೊರ ಲಕ್ಕುನ, ನೇಸರ್ ಉದಿಪುಗು ದುಂಬುದ ಪೊರ್ತು ಜಾಸ್ತಿ ಪೇರ್ ಕೊರ್ಪುಂಡು. ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿತ್ತ ಪೇರ್ ಆಜುಂಡು ಪಂದ್ ತೆರಿದಿತ್ತೆರ್. ಆಂಜೋವು ಕನತಿ ಪಾಲೆದ ಕೆತ್ತೆಗ್ ಇಲ್ಲದ ಪೊಂಜೊವು ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ, ಓಮ, ಶುಂಟಿ, ಬೊಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಜೀರಿಗೆ ಪಾಡ್ದ್ ಕಡೆದ್ ರಸ ಗೆತ್ತ್, ಅಯಿಕ್ಕ್ ತೊಡ್ಡೆದ ನೈ ಪಾಡ್ದ್, ಅಯಿಟಿತ್ತಿ ನಂಜಿನ್ ಗೆಪ್ಪೆರೆ ಬೊಲ್ಲು ಕಲ್ಲ್ ಅತಂಡ ಕರ್ಬದ ತುಂಡು ಕಾಯಿತ್‌ದ್ ಪಾಡ್ದ್ ನೇಸರ್ ಉದಿಪ್ಯೆರೆ ದುಂಬೆ ಮಾತೆರೆಗ್ಲಾ ಬಜಿ ಬಂಜಿಗ್ ಪರ್ಯರೆ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಪಾಲೆದ ಪೇರ್‌ದ ಕೈಪೆಗ್ ಓಲೆ ಬೆಲ್ಲೊದ ಚೀಪೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮರ್ದ್ ಪರ್ದಾಯಿನ್ನೇ ಮೆತ್ತೆದ ಅತ್ತಂಡ ತಾರಾಯಿದ ಗಂಜಿ ಮಲ್ತ್ ಉನ್ಯರೆ ಕೊರ್ಪೆರ್.
ಕಂಡೊಡಿಡೀ ತರೆ ತೂಂಕೊಂದು, ಪೊರ್ಲುಡು ಮಾದೊಂದು, ತೆಲಿತೊಂದುಪ್ಪಿ ನೇಜಿಗ್ ಕಣ್ಣ ದಿಟ್ಟಿ, ಪ್ರೇತದಿಟ್ಟಿ ಆಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಕಂಡೊದ ನಂಜಿ ಪೋವೊಡು ಪಂದ್ ಆಟಿ ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಕಂಡೊಗು ಕಾಯೆರ್‌ದ ಕನೆ ಅತಂಡ ಗೆಲ್ಲ್ ಊರ್ಪೆರ್. ಮೂಜಿ ಕಬರ್‌ದ ಕೋಲುಗು ಕಾಪು ಪಂತಿ, ಬೈ ಕಟ್ಟ್‌ದ್ ಮಿತ್ತ್ ಬೆದ್‌ರ್‌ದ ಅಂಡೆಡ್ ಕಳ್ಳಿ ನಡ್ಪೆರ್. ಅಯಿಕ್ಕ್ ‘ಕಳ್ಳಿ ಕಾಪು ಮಲ್ಪುನು’ ಪನ್ಪೆರ್.
ಕಲ್ಲುರ್ಟಿ ಗುಳಿಗನ್ ಬುಡ್ದ್ ಪತ್ತನಾಜೆದಾನಿ ಗಟ್ಟ ಬಡ್ತಿ ಸಾರತ್ತೊಂಜಿ ದೈವೊಲೆಡ್ ಒರಿದ್ ಪೋಯಿನ ಕಲ್ಲುರ್ಟಿ, ಗುಳಿಗಗ್ ತಂಬಿಲ ಕಟ್ಟುನು ಅಗೆಲ್ ಬಲಸ್ಸುನುಲಾ ಆಟಿಡ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಆಟಿ ಪಂಡ ಕರಿದ್ ಪೋಯಿನಕ್ಲೆನ ಪರ್ವೊ ಕಾಲ ಪನ್ಪಿನೆಕ್ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ್ ‘ಆಟಿಡ್ ಕುದ್ಕೆ ಕಾಲ್ಕ್ಂಡಲಾ ಕುಲೆಕ್ಕೆ ದೂರು’ ಪನ್ಪಿ ಗಾದೆನೇ ಉಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಕರಿದ್ ಪೋಯಿನಕ್ಲೆಗ್ ಅಗೆಲ್ ತಮ್ಮನ ಬಲಸುನ ತುಳುವೆರ್ ತೀರ್ ಪೋಯಿನಕ್ಲೆನ್ ೧೬ಗ್ ಸೇರವುನ ಕೆರಮ್ಮೊಲಾ ಆಟಿಡ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಂಚನೇ ಆಟಿಡ್ ಕುಲೆಕ್ಕ್‌ಲೆಗ್ ಮದ್ಮೆ ಮಲ್ಪುನ ಇಸೇಸ ಆಚರಣೆ ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಇತ್ತ್‌ದ್ ಮದಿಮೆ ಬೋಡು ಕೇನೊಂದು ಉಪದ್ರ ಕೊರ್ಪಿ, ಇಲ್ಲದ ಜೋಕ್ಲೆನ ಮದಿಮೆ ಮಾಚಿರೊಗು ಅಡ್ಡನ ಆಪಿ, ಅರ್ವಾಡ್ ಬರ್ಪಿನ ಮದಿಮೆ ಆವಂದೆ ಕರಿಪೋಯಿನ ಆಣ್ ಪೊಣ್ಣು ಕುಲೆಕ್ಕ್ ಸಂಬಂಧ ತೂದು ‘ಕುಲೆ ಮದಿಮೆ’ ಮಲ್ತ್ ಅಗೆಲ್ ತಮ್ಮನ ಬಲಸ್‌ದ್ ಮುಗ್ತಿದ ತಾದಿ ತೋಜಾಪೆರ್.
ದಿನೊತ್ತ ಪಡಿ ದಿನೊಕ್ಕೆ ಪನ್ಪಿ ಇಲ್ಲಡ್ ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲ್ದ ಬಙೊ ದಾದ ಪನ್ಪಿನೆನ್ ದುಂಬೊರ್ತಿ ತನ್ನಪ್ಪೆಗ್ ಇಂಚ ತೆರಿಪಾದಲ್‌ಗೆ. “ಬಟ್ಟಲ್‌ಡ್ ಮಾಡಗರು, ತಡ್ಯಡ್ ಕಂಚಲದ ದೊಂಪ, ಸೊಂಟೊಡು ಆಟಿ ಕಳೆಂಜೆ.” ಪಂಡ ಬಂಜಿಗ್ ನುಪ್ಪುದಾಂತೆ ಬಟ್ಟಲ್‌ಡಿತ್ತಿ ತೆಲಿನ್ ಪರ್ಕ ಪಂದ್ ತೂನಗ ಅಯಿಟ್ಟ್ ಅಟ್ಟೊ ಖಾಲಿಯಾದ್ ಮಾಡ್‌ದ ಪಕ್ಕಾಸ್ ತೋಜೊಂದುಂಡು. ಅಡ್ಯೆರೆ ದಾಲ ಉಂಡಾ ತೂನಗ ಒಯಿಲ್‌ಗ್ ನಿನೆ ಇರೆಲ ತಾಲ್ದಿನ ಕಂಚಲದ ಬೂರುದಂಚ ಪಂಡ ತಡ್ಯದಡಿಯೆ ಕಟ್ಟೊಂದಿತ್ತಿ ತೌತೆ ತೆಕ್ಕರೆ ಕಾಲಿಯಾದ್ ಅಯಿನ್ನ್ ಕಟ್ಟ್‌ದಿತ್ತಿ ಒಲಿ ಬಲ್ಲ್ ಕಡಿದ್ ನೇಲೊಂದುಂಡು. ಮಾನ ಮದೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಇತ್ತಿ ಕುಂಟುಲಾ ಪರಿದ್ ಆಟಿ ಕಳೆಂಜೆ ತಿರಿ ಒಲಿನ್ ತುತ್ತೈತ ಮಲ್ತೊಂದಿಲೆಕ ತಾನುಲ್ಲೆ ಪಂದ್ ಈ ಗಾದೆದ ಅರ್ಥ.
ದನಿನ ಇಲ್ಲಡ್ ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆ ಬೆಂದೊಂದು ದಿನೊತ್ತ ಪಡಿ ಪತ್ತುನ ಬೆನ್ಕೆದಾಯಗ್ ಆಟಿದ ದಿನೊಕ್ಕುಲು ಬಾರೀ ಬಙೊಡು ಕರಿಪ್ಪುನವು. ಅತ್ತಂದೆ ಬೂತೊ ಕಟ್ಟುನ ಇಸಮಕ್ಕಲೆರೆಗ್ ಪತ್ತಿ ಪಡಿಯರಿ ಆಟಿಗಾನಗ ಮುಗಿದ್ ಪೋಪುಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಬಂಜಿದ ಪಡಿಕ್ಕಾದ್ ಉದಿತಿ ಆಚರಣೆಯಾಯಿನ ಆಟಿ ಕಳೆಂಜೆ ತುಳುನಾಡ ಆಟಿದ ಇಸೇಸ ಆರಾಧನೆ ಬೊಕ್ಕ ಆಕರ್ಷಣೆ. ಕಳೆಂಜೆ ಆಟಿದ ಮಾರಿನ್ ಗಿಡರೆರೆ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತ್ ನಲಿತ್ ಅರಿ ತಾರಾಯಿ ಕಾನಿಗೆ ಪಡೆದ್ ಪೋಂಡ ಇಲ್ಲಡ್ ಪೊಲಿ ಉರ್ಕರುಂಡು ಪನ್ಪಿ ನಂಬೊಲಿಗೆ. ಆಟಿಡ್ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆ ಮದಿಮಲಾಂಡ ಅನಿಷ್ಠ ಪನ್ಪಿ ನಂಬೊಲಿಗೆ ಕೆಲವು ಕಡೆಟಿತ್ತ್‌ದ್, ಆಟಿಡ್ ಮದಿಮಲಾಯಿನ ಪೊಣ್ಣಗ್, ಸೀಕ್‌ದ ಜೋಕುಲೆಗ್, ಗೊಡ್ಡು ಪೆತ್ತಗ್, ಫಲಕೊರಂದಿ ತಾರೆಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಸಂತತಿ ಆವಂದಿ ಪೊಂಜೋವುಗು ಆಟಿ ಕಳೆಂಜಡ ತರೆಕ್ಕ್ ನೀರ್ ಮೈಪದ್ ಕಳೆಂಜಗ್ ದಾನೊ ಕೊರ್‌ಂಡ ಆ ಅನಿಷ್ಠ ಕಲೆಯುಂಡು, ಜೋಕುಲಾಪುಂಡು ಫಲ ದಿಂಜಿದ್ ಉರ್ಕರುಂಡು ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆಲ ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಉಂಡು. ತಿರಿ ಕಟ್ಟೊಂದು, ಅರದಲ ಪೂಜಿದ್, ಪನೊಲಿದ ತತ್ರ ಪತೊಂದು ಸಂಧಿ ಪನ್ಪಿ ಪೊಂಜೋವುನೊಟ್ಟುಗು ಬರ್ಪಿ ಕಳೆಂಜೆ ನಮ್ಮ ಇಲ್ಲದ ಮಾರಿ ಗಿಡರುವೆ ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆಡ್ದ್‌ಲಾ ಮೂಲು ನೆಗಪುನು ಮರಿಯಲಡ್ ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಲಿದ ಪುರ್ಸೊತುಡು ಉನೆರ ತಿನೆರೆ ಇಜ್ಜಂದೆ ಇಪ್ಪುನಗ ಇತ್ತ್‌ನಕ್ಲ್ ದಾನ ಮಲ್ತೆರ್‌ಂಡ ಇಲ್ಲ್ ಕರಿಯು ಪಂದ್ ತಿರಿ ಕಟ್ಟ್‌ದ್ ಕಲೆಕ್ಕಾದೆ ಜೀವನ ದೀತಿ ಜನಾಂಗ ಬೊಕ್ಕ ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆನೇ ನಂಬಿ ಬೂಮಿಪುತ್ರೆರ್ ಒಂಜಿ ಮೆಯಿಟಾಂಡ, ಮಾರಿ ಪೋವಡ್ ಪಂದ್ ಪಂಡಲ ಕಾರಣ ಅವ್ವತ್ತ್ ಆಯನ ಇಲ್ಲಗ್ ಇಪ್ಪುನ ತೊಂದರೆಲ್ ಪಂದ್ ತೆರಿಯೊಂದು ಅರಿ ಬಾರ್ ದಾನೊ ಮಲ್ತ್ ಪಾಪದಾಯಗ್‌ಲ ಆಟಿದ ಬಙ ಆಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿ ತುಳುವೆರೆನ ಸಂಪ್ರದಾಯ ನೆಗಪ್ಪುನ ಒಟ್ಟುಡು, ಬಡಪತ್ತ್ ಜಾಲ್‌ಡ್ ನಲಿಪುಂಡು, ಸಿರಿತುಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲದ ಪೊಂಜೋವುನು ತೂದು ತೆಲಿಪುಂಡು. ತನ್ನ ಬಾಲೆದಂಚನೆ ಆ ಬಾಲೆಲ ಪಂದ್ ದಾನ ಧರ್ಮೊ ಮಲ್ಪುನ ಗುತ್ತುದಿಲ್ಲದ ಅಪ್ಪೆ ಕುಡೊಂಜಿ ಮೆಯಿಟ್. ಉಂದು ತುಳುವ ಜಗತ್ತ್. ಕಾಸ್ರೋಡು ಪ್ರಾಂತ್ಯಡ್ ಕಳಂಜ ನಲಿಕೆನ್ ‘ಕೋಪಾಳೆ’ರ್ ನಡಪಾಯೆರ್‌ಂಡ ‘ಮಲಯ’ ಜನಾಂಗದಕುಲು ‘ಬೇಡ’ ನಲಿಕೆ, ವಣ್ಣನ್ ಜನಾಂಗದಕುಲು ‘ಮರ್ದ’ ಪನ್ಪಿ ನಲಿಕೆನ್ ನಲಿತ್‌ದ್ ಅರಿ ಬಾರ್, ದುಡ್ಡು ತಾರಾಯಿ ಕೊನೊದು ಪೋಪುನ ಸಂಪ್ರದಾಯೊನು ತೂವೊಲಿ.
ನಮ ಪುಟ್ಟ್ ಬಲತೊಂದುಪ್ಪಿನವು ನಾಗನ ನೆಲ ಪನ್ಪೆರ್ ಪೆರಿಯಕುಲು. ಪತ್ತನಾಜೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತುಳುವೆರೆಗ್ ಪರ್ಬೊಲೆ ಸಾಲ್‌ಗ್ ಎದ್ಕೊನುನ ಪರ್ಬ ಪಂಡ ಅವು ನಾಗರ ಪಂಚಮಿ. ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲುದ ಕಡೆಕ್ ಬರ್ಪಿ ನಾಗರ ಪಂಚೆಮಿ ಆಚರಣೆಲ ಪ್ರಕೃತಿ ಆರಾಧನೆಗ್ ಇಂಬು ಕೊರ್ಪಿನ ಪರ್ಬ. ಆನಿ ಎಣ್ಣೆದ ತೆನಸ್ ತಿನೆರೆ ಇಜ್ಜಿ. ಸರ‍್ರೊಗು ಆ್ಯಂಟಿ ಬಯೋಟಿಕ್ ಕೊರ್ಪಿ ಮಂಜೊಲ್ದ ಇರೆತ ಗಟ್ಟಿ ಮಲ್ತ್ ತಿನ್ಪುನ ಸಂಪ್ರದಾಯ ತುಳುವೆರೆನ.
ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲುಡು ಒಂಜಿ ದಿನ ಆಂಡಲಾ ಜಾಜಿ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಮುಡಿಪೊಡು ಪಂದ್ ತುಳುವ ಪೊಂಜೋವುನ ಬಯಕೆ. ಆಟಿಡ್ ಜಾಜಿದ ಕಮ್ಮೆನ ತರೆಡ್ದ್ ಬತ್ತ್‌ಜಿಂಡ ಆಟಿ ಆಡೊಂದು ಪೋಯಿನಿ ಮಾತ್ರ ಪನ್ಪೆದೆರ್ ದುಂಬುದ ಪೆರಿಯಜ್ಜಿನಕ್ಲ್. ಆಟಿಡ್ ದೊಂಬುಗು ಬೆಗರ್ ಜಪ್ಪುನಗ, ತರೆಕ್ಕ್ ಉಷ್ಣ ಏರ್ನಗ ಜಾಜಿ ಪೂ ಮುಡಿತ್ ಬೆಗರ ಕಮ್ಮೆನ ಬೊಕ್ಕ ಏರಿ ಉಷ್ಣ ತಗ್ಗವೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಆಟಿಡ್ ಕುಜಲ್ ದೆಪ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಗಡ್ಡ ಗೀಸೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಪೊಸ ಉಪ್ಪಡಚ್ಚಿಲ್ದ ಬರಣಿಗ್ ಆಟಿಡ್ ಸುರುಕು ಕೈ ಪಾಡೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಪೊಸ ಕುಂಟಂಗಿ ದೆಪ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಪೊಸ ದುತ್ತಯಿತ್ತ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಆಟಿದ ಪಾಲೆ, ಪೂಂಬಾಲೆ ಇಲ್ಲಗ್ ಕನಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಇಂಚ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿನೆನ ಮಲ್ಲ ಪೊದಿಕೆನೆ ಉಂಡು. ಆಟಿಡ್ ಇಲ್ಲೊಕ್ಕೆಲ್, ಬದ್ದೋ, ಬಯಕೆ, ಮದಿಮೆ, ಮಾಚಿರ, ಎಡ್ಡೆಮೆಲ್ಲಿ ದೆಪ್ಪುನಂಚಿನ ಒವ್ವೆ ಬೇಲೆಲೆಗ್ ಅನುವು ಇಜ್ಜಿ.
ತುಳುನಾಡ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನ್ ಆನಿ ಪಾತಾಲೊಗು ತಾರ್ಪುನಗ ಆಯನ ಬಗ್ತಿ, ಸತ್ಯೊ ಸತ್ವೊಲೆನ ಅಡಿ-ಮುಡಿ ತೆರಿಯೊಂದಿತ್ತಿ ನಾರಾಯಿನ ದೇವೆರ್ “ಪಾತಾಳೊ ಸೇರ್ಯರ ದುಂಬು ನಿನ್ನೊಲಯಿದ ಆಸೆಲ್ ದಾಲ ಇತ್ತ್ಂಡ ಪನ್ಲ” ಪನ್ನೆಕ್ ಬಲಿಯೇಂದ್ರೆ ಪನ್ಪೆ, “ಎಂಕೊಂಜೇ ಎತೆ ಅವು ಎನ್ನ ರಾಜ್ಯೊದ ಜನೊಕ್ಲೆನ ಸುಕೊ ದುಕ್ಕೊದವು” ಪನ್ನಗ ಮಾವಿಷ್ಣು ಆಯಗ್ “ನಿನ್ನ ಜನೊಕ್ಲೆನ ಸುಕೊ ದುಕ್ಕೊಲೆನ್ ಒರ್ಸೊಡು ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ತೆರಿಯೊನ್ಲ. ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆಗ್ ಆಳ್ ಕಡಪುಡ್ದ್ ಪಿಂದೊನ್ಲ, ಸೋಣೊದ ಸಂಕ್ರಾಂದಿಗ್ ಅಪ್ಪೆನ್ ಕಡಪುಡ್ದ್ ಕೊರ್ಲ, ಬೊಂತೆಲ್‌ದ ಅಮಾಸೆಗ್ ಆಜಿ ದಿನೊತ ಬಲಿ, ಮೂಜಿ ದಿನೊತ ಪೊಲಿ, ದೀಪೊಲಿದ ಪರ್ಬೊಗು ಈ ಬತ್ತ್‌ದ್ ನಿನ್ನ ರಾಜ್ಯೊದ ಬುಲೆ ಸೆಲೆ ಬದ್‌ಕ್‌ದ ಬಾಗ್ಯೊಲೆನ್ ತೂದು ಪೋಲಾಂದ್.” ಅಂಚ ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆಗ್ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನ ಆಲ್‌ಲ್ ಬನ್ನಗ ತುಳುನಾಡ ಜನೊಕುಲು ಸೀಕ್ ಸಂಕಟೊಗು ಪಾಲೆದ ಪೇರ್‌ದ ಮರ್ದ್ ಪರೊಂದು, ತಪ್ಪಂಗಾಯಿ, ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬೊಂದುಪ್ವೆರ್ ಪನ್ಪುಂಡು ಜನಪದ ಕತೆತ್ತೊಟ್ಟು ಬಲಿನ ಸಂದಿ. ಅಂದ್ ಪೊಂಜೋವುಲು ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುನಗ ಆಂಜೋವುಲು ಕೋರ್ದಟ್ಟ, ತಪ್ಪಂಗಾಯಿ, ತಾರಾಯಿ ಕುಟ್ಟುನ ಗೊಬ್ಬುಲೆನ್ ಗೊಬ್ಬೊಂದು ಆಟಿ ಕರಿಪುವೆರ್.
ತುಳುವೆರೆ ಪಾತೆರೊದ ಸಂಚಿಡ್ ಗಾದೆಲೆಗ್ ದಾಲಾ ಕುಂದಿಜ್ಜಿ. ಅಂಚಾದ್ ಆಟಿದ ಬಗೆಟ್ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಗಾದೆಲ್ ಇಂಚ ಉಂಡು. ಅವೆನ್ ಬುಡ್ಪವೊಂದು ಕುಲ್ಲ್ಂಡ ಇಡೀ ದಿನೊ ಬೋಡಾವು. ಆಂಡಲಾ ಅವೆನಂಚಿಗೊಂತೆ ಕಣ್ಣ್ ಪಾಡೊಂದು ಬರ್ಕ. ‘ಮಾಯಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಮರಿಯಲೊ ಆಟಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆಗ್ಗಲೊ’, ‘ಆಟಿ ಆಡೊಂದು ಪೋಪುಂಡು ಸೋನೊ ಓಡೊಂದು ಪೋಪುಂಡು’, ‘ಆಟಿ ಆನೆದಲೆಕ ಪೋಪುಂಡು ಸೋನೊ ಕುದ್‌ರೆದಲೆಕ ಪೋಪುಂಡು’. ‘ಕನಿಕರೊದಾಯಗ್ ಆಟಿ ಸುಕೊತಾಯಗ್ ಸುಗ್ಗಿ’. ‘ಆಟಿಡ್ ತೆಡಿಲ್ ಮೊಟ್ಟ್ಂಡ ಅಟ್ಟೊ ಪೊಲಿಯು, ಸೋನೊಡು ತೆಡಿಲ್ ಮೊಟ್ಟ್ಂಡ ಸೊಂಟೊ ಪೊಲಿಯು’ ಪಂಡ ಆಟಿದ ತೆಡಿಲ್‌ಗ್ ಬೂಮಿ ಅದ್‌ರ್‌ದ್ ನೇಜಿಡ್ ಕನೆ ಪುಡಯೆರೆ ಸಲೀಸ್ ಆಂಡ ಸೋನದ ತೆಡಿಲ್ ಕನೆ ಪುಡತಿನ ನೇಜಿನ್ ದಡ್ಡ್ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಉಂದೆಟ್ ಬೆಂದಿನಾಯನ ಬೆನ್ಕೆದ ಪಲೊ ನೀರಾವು ಪಂದ್ ಅರ್ಥ. ‘ಆಟಿಡ್ ಬರ್ಸ ಬತ್ತ್ಂಡ ಅರಿ ಬುಲೆವು, ಮಾಯಿಡ್ ಬರ್ಸ ಬತ್ತ್ಂಡ ಮಲೆ ಬುಲೆವು’, ‘ಆಟಿಡ್ ಕಣೆ ಬತ್ತ್ಂಡ ಅಟ್ಟ ಮುದ್ಯುಂಡು ಸೋಣೊಡು ಕಣೆ ಬತ್ತ್ಂಡ ಸೊಂಟ ಮುದ್ಯುಂಡು’, ‘ಆಟಿದ ದೊಂಬುಗು ಆನೆದ ಬೆರಿ ಪುಡವು’, ‘ಆಟಿದ ಪೆಲಕಾಯಿ ನಂಜಿ ಮಗಾ, ಅಮ್ಮೆ ಬತ್ತೆನಾ ತೂಲ ಮಗಾ’, ‘ಆಟಿಡ್ ಕುದ್ಕೆ ಕಾಲ್ಕ್ಂಡಲಾ ಕುಲೆಕ್ಕೆ ದೂರು’, ‘ಬೈತರಿ ಇತ್ತ್‌ನಾಯೆ ಆಟಿಡ್ ಪಿದಯಿ ಕಾರ್ ದೀವಯೆ’, ‘ಮರ್ಮಲ್ ಆಟಿ ಕುಲ್ಲ್‌ಜಿಂಡ ಮಾಮಿನ ಕಣ್ಣ್ ಪೋವು’, ‘ಆಟಿದ ಬಾಲೆ ಗಟ್ಟಿ’, ‘ಆಟಿ ಆಡ ಆಡ, ಸೋಣ ಓಡ ಓಡ’. ಇಂಚ ಏತೇತೋ ಗಾದೆಲ್ ಉಲ್ಲೊ.
ಒಕ್ಕೊಂದು ಪೋಯಿನಾತ್ ಮುಗಿಯಂದಿ ಆಟಿದ ಇಸೆಸೊಲು ಇನಿಕ್ಕಾನಗ ಆಜೊಂದು, ಮಾಜೊಂದು ಮದೆಯಾವೊಂದು ಬೈದ್‌ನ್ನೇ ಅತ್ತಂದೆ ಆಡಂಬರದ ಆಚರಿಪುದ ಲೇಸ್‌ಲೆನ ತಿಂಗೊಲಾದ್ ಆಟಿ ನೆಗಪುಂಡು. ಕೆಲವು ಒರ್ಸೊಲೆ ಪಿರವು ಗಟ್ಟ ಮಿತ್ತ ಆಷಾಢ ಬೊಕ್ಕ ತುಳುವ ಮಣ್ಣ ಆಟಿ ಒಂಜೇ ಪಂದ್ ಇತ್ತಿ ಗ್ರೇಯಿಕೆ ಇನಿಕ್ಕ್ ಆಷಾಢ ಬೇತೆನೇ ಆಟಿ ಬೇತೆನೇ ಪಂದ್ ಮಲ್ತ್ಂಡಲಾ ನಮ ನಮ್ಮ ನಿಲನಿಪ್ಪು-ನಿಲೆಕಟ್ಟ್ ತೆರಿಯೊಂದು ಪೋಪುನಲ್ಪ ನನಲಾ ದಂಟೊಂದು, ಬೂರೊಂದು, ಲಕ್ಕೊಂದು, ಕುಲ್ಲೊಂದು, ಉಂತೊಂದುಲ್ಲ. ಉಂದೆಕ್ ಕಾರಣ ಇಜ್ಜಂದೆಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿ ನಮ್ಮ ನೆಲಡ್ದ್ ದೂರವೊಂದು ಪೋಯಿಲೆಕೊನೇ ನಮ್ಮ ಪರತಿರಿ ಪರಪೋಕುಲಾ ಮೂಲೆ ಸೇರೊಂದು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಅವೆನ್ನ್ ಒರಿಪುನ ಬೇಲೆ ನಮಡ್ದ್ ಆಪುನ ಒಟ್ಟುಡು ದುಂಬುದ ತರೆಮಾರ್‌ಗ್ಲಾ ತೆರಿಪಾಪುನ ಬೇಲೆಲಾ ನಮ್ಮವೇ ಪಂದ್ ತೆರಿಯೊಂದು ದುಂಬು ಪಜ್ಜೆ ದೀಕ. ತುಳುವ ನೆಲಮೂಲೊದ ಆಚರಿಪುಲೆ ಕೊಪ್ಪರಿಗೆಗ್ ಪರಊರ ಆಚರಿಪುಲೆನ ಇಸ ಮೈಪಂದೆ, ತುಳುವ ಪರ್ಬೊ, ಗೊಬ್ಬು, ಆಚರಿಪುಲು ಕಾಲಿ ಕಾಲಕೊಂದೆಗ್ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತಂದೆ ನಮ್ಮ ನಾಡ ಗುರ್ತದ ಒರಿಪುಗುಲಾ ನಿರೆಲ್ ಆವಡ್.. ತುಳುವೆರೆನ ಆಟಿ ಬಜಿ ಬಙದ ತಿಂಗೊಲತ್ತ್, ಆಚರಿಪುದ ಸಿರಿ ದಿಂಜಿ ಕದಿಕೆ…
-ಶ್ರೀಶಾವಾಸವಿ ತುಳುನಾಡ್
