“ಅಡ್” ಪಂಡ ಅಟ್ಟಿಲ್ ಮಲ್ಪುನು, ಕನ್ನಡೊಡು “ಆಡುಗೆ ಮಾಡು” (the act and process of cooking food). ಕೋರಿ ಅಡ್ಪಿನಿ ಪಂಡ ಕೋರಿದ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುನು. ನನ “ಕಂಡ್ಯಾನೆ ಅಡ್ಪಿನಿ” ಪಂಡ ಕಂಡ್ಯಾನನ್ ಕಯಿಪು ಮಲ್ತ್ ತಿನ್ಪಿನಿ ಪಂದ್ ಅರ್ತ ಅತ್ತ್, ಅತ್ತ್ ಡ ಕಂಡ್ಯಾನೆ ಅಟ್ಟಿಲ್ ಮಲ್ಪುನು ಪಂದ್ ಲಾ ಅತ್ತ್. ಮುಲ್ಪ “ಅಡ್ಪಿನಿ” ಪಂಡ ಪೊನ್ನು ಪೊಂಜೋವು ಆನ್ ಅಂಜೋವೆನ್ “ಕಂಡ್ಯಾನೆ” ಆದ್ ಒತ್ತೊಂಬಿನಿ (ಸ್ವೀಕಾರ ಮಲ್ಪುನು). ಬೋಡಾಂಡ ಒಪ್ಪಂದ (agreement) ಪಂದ್ ಲಾ ಅರ್ತ ಮಲ್ತೊನೊಲಿ. ನರಮಾನಿನ ಅತ್ತ್ ಡ ಕಂಜಿ ಕೈಕಂಜಿಲೆನ ಉಡಲ್ ಗ್ ಕೊರ್ಪಿನ ಮರ್ದ್ ನ್ ಪಂಡಿತೆರ್ ನಗುಲು “ತಯಾರ್” ಮಲ್ಪುನು. ಮರ್ದ್ “ಅರೆಪುನು”ಲಾ ಉಂಡು. ಅಪಗ ಉಂದು ಒವ್ವು ಅಡ್ಪಿನ ಮರ್ದ್? ಉಂದು ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲೆಗ್ ಕೊರ್ಪಿನ ಮರ್ದ್. ಒಂಜಿ ಅರ್ತೊಡು ಉಂದು ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲೆಗ್ ಮಲ್ಪುನ ಅನುಪಾನ ಅತ್ತ್ ಡ ಪತ್ಯ (ಪಥ್ಯ). ಅಂದ್, ಮರ್ದ್ ಗೆತೊನ್ನಗ ಡಾಕ್ಟ್ರು ಪತ್ಯ ಮಲ್ಪುಲೆ, ಪೇರ್, ಪರ್ಂದ್ ಗೆತೊನುಲೇ ಪನ್ಪುಜೆರಾ? ಬೊಕ್ಕ ಕೆಲವೆರ್ ಟಾನಿಕ್, ವಿಟಮಿನ್ ದ ಮಾತ್ರೆ ಕೊರ್ಪೆರತೇ? ಅಂಚೆನೆ ಇ ಪೆದ್ಮೆದಿ ಮರ್ದ್, ಮರ್ದ್ ಗ್ ಮರ್ದ್ ಲಾ ಅಂದ್, ಪತ್ಯೊಗು ಪತ್ಯಲಾ.
“ತರೆ ನೀರ್” ದರ್ತೊಂದು ನಮ ಅಪ್ಪೆ ಬಂಜಿಡ್ದ್ ಈ ಬೂಮಿಗ್ ಬೂರಿನ ತಟ್ಟಗ್, ಪದೆತಿ ಪೂವೊಲ್ ದ ನರಂಬುಗು (ಹೊಕ್ಕುಳ ಬಳ್ಳಿ), ರಡ್ಡ್ ಅಂಗೆಲ ಬುಡ್ದು ನೂಲುಡ್ ಬಿಗಿತ್ ದ್ ಕಟ್ಟ ಪಾಡ್ದ್, ಕೈಲ್ (ತಿಪ್ಪಿ)ದ ಮಿತ್ತ್ ದೀದ್, ಕಟ್ಟೊಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಕತ್ತಿಡ್ ಕುತ್ತು ಗೆಪ್ಪುವೊಲು. ಕಜೆಲಿದ ಒರುಟು ನಮ ಅಪ್ಪೆನ ಬಂಜಿಡ್ ನಮ ಇತಿನ ಚೀರವು, ನರಂಬುಲು ನಮ್ಮ ಬೆರಿಯೆ ಪಿದಾಯಿ ಬೂರುಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಪೆದ್ದ್ ನಗ ಗರ್ಬೊಡು ಪುಡಿ (ಗಾಯ) ಆಪುಂಡು. ಇ ಪುಡಿಕ್ ಸಂಕಡದ ಸೂಕೂರ್ಮ ಪುರಿಕುಲು (ರೋಗಾಣುಗಳು, bacteria) ಸೇರಿಯಡ ನಂಜಿ (septic) ಆಪುಂಡು. ಮೆಯಿತ ತುಗಲ್ ದ ಪಿದಾಯಿದ ಪುಡಿಕುಲು ಕೆದರ್ ಯಡ (ಗಡ್ಸ್ ಆಯಡ) ನಂಜಿ (bacteria) ನೆತ್ತೆರ್ ಪರಪುನ ನರಂಬುಲೆಗ್ ಸುಲಬೊಡು ಸೇರುಜಿ. ಆಂಡ ನಮ್ಮ ಜೀವ (ಸರ್ರ)ದ ಉಲಾಯಿದ ಬಾಗೊಲೆಡ್ದ್ ನಂಜಿ ಬೇಗ ನೆತ್ತೆರ್ ದ ನರಂಬು (ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನಾವ್ಯೂಹ) ಲೆಗ್ ಸೇರುಂಡು. ಅಪಗ ನಂಕ್ ನಂಜಿ ಏರ್ ದ್ ಸಂಕಡ ಬರ್ಪುಂಡು, ಸಾವುಲಾ ಬರು. ಅಂಚದ್ ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲೆನ ಬಂಜಿಜ ಪುಡಿ ಬೇಗ ತಿರ್ಂಟೊಡು (ನುಂಗೊಡು). ದುಂಬುಡು ಈ ನಂಜಿಗ್ ಮರ್ದ್ (antibiotics) ಇತ್ತುಜಿ. ಅಂಚಾದ್ ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲೆನ ಬಂಜಿಗ್, ಸಲೀರೊಗು ಜೀವದ ನಂಜಿ (viable microorganisms like bacteria) ಸೇರಂದಿಲೆಕ್ಕ ಮಸ್ತ್ ಜಾಗ್ ರ್ ತೆ ಮಲ್ಪೊಡು. ಪೆತ್ತಿ ಪೆಟ್ಟ್ ಗ್ ಕಾಜಿರ್ಗೆದ ಉರ್ಂಡೆ ಬಾಯಿಗ್ ಪಾಡೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಕಾಜಿರ್ಗೆ ಅತ್ತ್ ಡ ಕಪ್ಪು ಜೀರ್ದರಿ (ಜೀರಿಗೆ) ಮರ್ದ್ ದ ಗುನ ಇಪ್ಪುನ ಬಿತ್ತ್. ಪಜ್ಜಿ ಪೆದ್ಮೆದಿ ಪಜ್ಜಿ (non sterile) ತಿನಸ್ ಲೆನ್ ತಿಂದೊಲುಡ, ಆ ತಿನಸ್ ಲೆಡ್ದ್ ಕನ್ನ್ ಗ್ ತೋಜಾಂದಿನ ಪುರಿಕುಲು (microorganisms) ಆಲೆನ ಜೀವೊಗು (ನೆತ್ತೆರ್ ಗ್) ಸೇರುವ. ದುಂಬು ಪೆದ್ಮೆದಿಗ್ ಮನ್ನ್ ದ ಪಲ್ಲಾಯಿ, ಗದ್ದಾವು ಕಯಿತ್ ದ್ (ತೂತ ಮಿತ್ ದೀದ್ ಸರಿ ಬೆಚ್ಚ ಮಲ್ತ್ ದ್) ಅಯಿಟ್ ಉನಸ್ ತಿನಸ್ ಕೊರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಕೈಪುನು ಪನ್ನಗ ಬಾಜನೊನು sterile ಮಲ್ಪುನು. ಪನ್ನಗ ಈ ಪುರಿಕುಲೆನ್ (microorganisms) ಕೆರ್ಪಿನಿ (ನಾಶ ಮಲ್ಪುನು). ಅಂಚೆನೆ ಪೆದ್ಮೆದಿಗ್ ಎಡ್ಡೆನೇ ಕೊದ್ದಿದಿನ, ಕಯ್ ದಿನ ತಿನಸ್ ಮಾತ್ರ ಕೊರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ ಒಂಜಿ ತಿಂಗೊಲು. ಪಜ್ಜಿ ನೀರ್ ಆತ್ತ್ ಡ ನೀರೇ ಪರ್ರೆ ಕೊರೊಂದು ಇತುಜೆರ್. ಬೊಲ್ಲೆ ತಪ್ಪು ಪಾಡ್ದಿನ ಕೊದ್ಪೆಲ್ ನೀರ್ಡ್ ಮೀಪಾವೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲು ಬಾಜೆಲ್ ತಡೆವರಾವಂದೆ, ಮೀನಗ ಈ ಬೆಂದ್ರ್ ನೀರ್ ಗ್ ಬಾಯಿ ಕೊರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ ಗೆ.
ಉಂದು ಗನಪತಿನ ಮೂರ್ತಿ ಮಲ್ಪರೆ ಪೋದು ಆಯನ ಅಮ್ಮೆರ್ ನ ಮೂರ್ತಿ (ಶಿವ ಲಿಂಗ) ಮಲ್ತಿ ಕತೆತಲ್ಕ ಇಸಯ ಓಡೊಡೆಗ್ ಪೊಂಡು. ಮರ್ದ್ ಅಡ್ಪಿನಡೆಗ್ ಪಿರ ಬರ್ಕ. ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲೆಗ್ ಮರ್ದ್ ಅಡ್ ದ್ ಕೊರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಇತ್ತೆಲಾ ಉಂಡುಗೆ, ಮರ್ದ್ ಅಡ್ಪಿನ. ಅವು ಮರ್ದ್ ದಾಯೆಗ್ ಪಂಡ, ಇ ತಿನಸ್ ಡ್ ಮರ್ದ್ ದ, ಇಸೇಸವಾದ್ antibiotics ಗುನ ಇಪ್ಪುನ ಕೆಲವಾರ್ ಸಂಬಾರೊಲೆನ್ (spices) ನೆಕ್ಕ್ ಪಾಡೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಉದಾರ್ಮೆಗ್ ಮುಂಚಿ, ಉಲ್ಲಿದರಿ (ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ), ಜೀರಿಗೆ. ಅನ್ ಪಾನ (ಪತ್ಯ) ದಾಯೆಗ್ ಪಂಡ ಐಟ್ ಅರಿನೆಯಿ (ghee), ಗೋಂಟು ತಾರಾಯಿ, ಎನ್ನೆ ಇಂಚ ಮಾತಾ ಪೋಷಕಾಂಶ ದಿಂಜಿನ ವಸ್ತುಲು ಉಲ್ಲ. ಬೆಲ್ಲುಲ್ಲಿ ಅಡ್ಪಿನಿ, ರುಟ್ಟಿ ಅಡ್ಪಿನಿ, ಬಜಿಲ್ ಅಡ್ಪಿನಿ, ಮೆತ್ತೆ ಅಡ್ಪಿನಿ ಇಂಚ ನಾನಾ ನಮೂನಿದ ಮರ್ದ್ ಅಡ್ಪೆರ್. ಎಂಚ ರುಟ್ಟಿ ಮಲ್ಪರೆನಾ, ಅಂಚೆನೇ ಮರ್ದ್ ಅಡರೆಲಾ ಬಾರಿ ಕಮ್ಮಿ ಪೊಂಜೇವೆಲೆಗ್ ತೆರಿದ್ ಇಪ್ಪುನು. ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟ್ ಡ್ ಪೊನ್ನು ಪೆದ್ದುನು ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಡೆ. ಪೆದ್ಮೆದಿಗ್ (ಎಚ್ಚಾದ್ ಕಡೀರ್ ಡ್ ಮಾತ್ರ) ಮಾಮಿ (ಕಂಡ್ಯಾನನ ಅಪ್ಪೆ) ಸನ್ನಾಯ ಪತೊಂದು ಬರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಆ ಸನ್ನಾಯೊಡು ಮರ್ದ್ ಅಡರೆ ಬೋಡಾಪಿನ ಸಾಯಿತೊಲು (ನೆಯಿ, ಗೊಂಟು ತಾರಾಯಿ, ವಾಲೆ ಬೆಲ್ಲ, ತಾರಾಯಿ) ಇಪ್ಪೆದ. ನಿರೆಕರೆತ, ಸಂತಾನದ, ಪೊದ್ದೆರ್ ಇಸ್ಟೆರೆ ಪೊಂಜೋವುಲು ಬಾಲೆ ತೂವರೆ ಬರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಅಂಚ ಬತ್ತಿನಗಲೆಗ್ ಮರ್ದ್ ಅಡ್ತಿನ ತಿನರೆ ಕೊರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಅಗುಲು ಬಾಲೆ ತೂದು, ಬಾಲೆದ ಕಯಿಟ್ ದೊಡ್ಡು ದೀವೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಉಂದುಲಾ ಮದಿಮೆದ ಮುಯ್ಯಿತಲ್ಕನೆ, ಬೊಕ್ಕ ನಮ್ಮ ಅಗಲೆನ ಇಲ್ಲಡ್ ಬಾಲೆ ಪುಟುಂಡ ಪಿರ ದೀಯೊಡು. ಅಂಚ ಆ ಬಂಙದ ಕಾಲೊಡು ಒಟ್ಟಾಯಿನ ದೊಡ್ಡು ಪೆದ್ಮೆದಿ ತಾಂಕರೆ, ಸನ್ನಾಯೊಗು ಆಪೆದ್ಂಡ್. Mass funding ಪಂದ್ ಪನೊಲಿ.
ತಾತಯಿದ ಮನ್ನಿ, ಓಮದ ಪಲದ್ಯ, ಜಾರಿಗೆ ಓಡುದ ಪಲದ್ಯ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಲಾ ಕೊರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ ಪೆದ್ಮೆದಿಯಲ್ಲೆಗ್. ತಿಂಗೊಲು, ನಲ್ಪ ದಿನೊಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಪೆದ್ಮೆದಿ ಲಕ್ ದ್, ದೇವಸ್ಥಾನೊಗು ಪೋದು, ತೀರ್ತ ತಲಿಪಾವೊಂದು ಸುದ್ದ ಆವೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಇತ್ತೆ ಕಾಲ ಬದಲ್ ಆತ್ಂಡ್, ಉಂದು antibiotics ದ ಕಾಲ. ಏತೋ ಅಪ್ಪೆಲೆನ್ ಪೆದ್ದರೆಲಾ ಬುಡ್ಪುಜೆರ್ ಡಾಕ್ಟ್ರೆನಗುಲು. ಬಂಜಿ ಸಿಗ್ ತ್ ಬಾಲೆ ದೆಪ್ಪುವೆರ್. ಮುಪ್ಪ ಒರ್ಸ ದುಂಬು, ಮೂಲು (ಇಟೆಲಿಡ್) ಒರ್ತಿ ನಾಲ್ ದಿನತ ಬಾಲೆನ್ ಪಸೊಂದು ಸಂತೆಡ್ ತಿರ್ಗುನ ತೂದು ಸೋದ್ಯ ಆಂಡ್.
ಲೇಖಕರು : ಕೌಡೂರು ನಾರಾಯಣ ಶೆಟ್ಟಿ ಇಟೆಲಿ.
